BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA

BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA - Kazusy

W 1992 roku Alexis Geier uległa wypadkowi drogowemu. Prowadzony przez nią samochód – honda accord z 1987 roku – uderzył w drzewo, w wyniku czego Geier doznała ciężkich obrażeń. Samochód był wyposażony w pasy bezpieczeństwa i w czasie wypadku były one zapięte. Nie był natomiast wyposażony w poduszkę powietrzną po stronie kierowcy. Alexis Geier wraz z rodzicami pozwała producenta, American Honda Motor Company, do sądu, domagając się odszkodowania. Zarzucili oni firmie, że wyprodukowany w 1987 roku samochód został zaprojektowany niedbale i wadliwie poprzez to, iż nie został wyposażony w poduszkę powietrzną kierowcy.

Wymogi bezpieczeństwa, jakie muszą być spełnione przez samochody, określone są w prawie amerykańskim przez Ustawę o Ruchu Drogowym i Bezpieczeństwie Pojazdów Mechanicznych z roku 1966 (The National Traffic and Motor Vechicle Safety Act). Jej celem jest „ograniczenie wypadków drogowych oraz śmierci i obrażeń powstałych w wyniku wypadków”. Ustawa zobowiązuje ministra transportu do określania norm bezpieczeństwa, jakie muszą spełniać pojazdy; pierwsze z nich dotyczyły posiadania pasów bezpieczeństwa i zostały ogłoszone w 1967 roku.

Do rozpatrywanego tu przypadku państwa Geier odnosiło się rozporządzenie z 1984 roku. W myśl tego rozporządzenia, obowiązek posiadania poduszek powietrznych w samochodach miał być wprowadzony za trzy lata, w trzech etapach. W pierwszym etapie, po 1 sierpnia 1986 roku, 10% samochodów każdego producenta miało być wyposażonych w poduszki powietrzne kierowcy, w kolejnym roku – 25%, a w trzecim roku – 40%. Poczynając od 1 sierpnia 1989, wszystkie nowe samochody musiały być już obowiązkowo wyposażone w poduszkę powietrzną po stronie kierowcy. Kolejnym krokiem w normowaniu tego problemu był wymóg posiadania dwóch poduszek powietrznych dla wszystkich samochodów wyprodukowanych od roku 1998.

Sąd pierwszej instancji odrzucił pozew państwa Geier, uznając, że producent samochodu, American Honda, spełnił wymogi bezpieczeństwa określone przez obowiązujące w tamtym czasie prawo. Poduszki powietrzne montowane były do części produkowanych przez niego samochodów, lecz nie do wszystkich. Sąd apelacyjny utrzymał wyrok sądu pierwszej instancji, tak też postąpił Sąd Najwyższy [1].

Kazus opisał Marek Pyka

Źródła: Geier versus American Honda Motor Company, Supreme Court collection, Cornell University Law School,
http://www.law.cornell.edu/supct/html/98-1811.ZS.html.