POLSKI  ENGLISH

ETYKA W PSYCHOLOGII - Kazusy
Wojna peloponeska – wojna prewencyjna? - opis

W latach 431-404 p.n.e. światem greckim wstrząsnęła wojna peloponeska, największy konflikt pomiędzy greckimi państwami. Naprzeciw siebie stanęły dwie potęgi: Sparta oraz Ateny. W drugiej połowie VI wieku p.n.e. powstała symmachia lacedemońska, czyli militarny sojusz państw takich jak Tegea, Korynt, Argos, Megara i Egina skupiony wokół Sparty. Państwa członkowskie zachowywały swoją niezależność, jednak to Lacedemończycy decydowali o sprawach militarnych, a na zgromadzeniach mogli przeforsowywać swoje decyzje, ponieważ przemawiali jako pierwsi.

W pierwszej połowie V wieku p.n.e. państwom greckim zagroziła Persja. Był to jedyny okres w historii, kiedy małe poleis były w stanie się zjednoczyć, kiedy lokalne spory przyćmiła konieczność walki ze wspólnym wrogiem. Dominacja Sparty potwierdziła się wtedy z całą mocą. To właśnie dzięki jej piechocie, hoplitom, Grekom udało się pokonać perskie wojska w 479 r. p.n.e. w bitwie pod Platejami. Wojna trwała jednak aż do roku 449 r. p.n.e., a walki toczono także na Morzu Egejskim. Po stronie greckiej prowadziły ją głównie Ateny wraz z innymi państwami. To doprowadziło do powstania w 478 r. p.n.e. symmachii ateńskiej nazwanej Związkiem Morskim, a później, od 454 r., Związkiem Ateńskim. Tu nie było mowy o jakiejkolwiek niezależności, a wszelkie próby wycofania się z sojuszu czy bunty tłumiono nawet po ustaniu wojen z Persami, które były przyczyną powstania Związku.

Jeszcze pod koniec pierwszej połowy V wieku p.n.e. dochodziło do starć pomiędzy Atenami a Spartą. W 446/445 r. p.n.e. podpisano trzydziestoletni pokój. „Jego zawarcie wynikało z przeświadczenia, że żadna ze stron nie ma wystarczających sił, aby zmusić drugą do kapitulacji” [1]. Ostateczne starcie obu obozów wydawało się nieuniknione.

Wojna wybuchła w 431 r. p.n.e. Za jej najistotniejszą przyczynę Tukidydes uznaje „wzrost potęgi ateńskiej i strach, jaki to wzbudziło u Lacedemończyków” (I. 25). [2] Faktycznie wojnę rozpoczęła strona lacedemońska: sojusznik Sparty, Teby, zaatakowały Plateje.

Opracował Tomasz Kuniński

[1] M. Jaczynowska, D. Musiał, M. Stępień, Historia starożytna, Wydawnictwo TRIO, Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku, Warszawa, 1999, s. 289.

[2] Tukidydes, Wojna peloponeska, tłum. K. Kumaniecki, różne wydania.

Źródła:
• M. Jaczynowska, D. Musiał, M. Stępień, Historia starożytna, Wydawnictwo TRIO, Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku, Warszawa, 1999.
Encyclopedia Britannica