POLSKI  ENGLISH

ETYKA W PSYCHOLOGII - Kazusy
Kryzys kubański - opis

Kuba w I połowie XX wieku pozostawała w strefie amerykańskich wpływów. W 1959 roku doszło na wyspie do rewolucji i władzę przejął Fidel Castro. Zwrócił się on o pomoc do Związku Radzieckiego, ponieważ gospodarka Kuby nie była samowystarczalna, a rząd USA nie był nastawiony do nowych władz przychylnie. Kuba miała stać się powodem jednego z najpoważniejszych kryzysów w czasach zimnej wojny. 17 kwietnia 1961 roku miała miejsce nieudana inwazja w Zatoce Świń, do której doszło z inspiracji USA, a jej celem było obalenie nowej władzy na Kubie. Castro wzmocnił dzięki temu swoją pozycję i 1 maja 1961 roku ogłosił Kubę państwem socjalistycznym. Już w następnym roku ZSRR zaczął budowę baz wojskowych na wyspie. Wydarzenia w Zatoce Świń sprawiły, iż sowieckie władze uznały Kennedy’ego za człowieka słabego i niezdecydowanego. Konfrontacja była nieuchronna, ponieważ ZSRR postanowił rozmieścić na Kubie rakiety średniego i krótkiego zasięgu wyposażone w głowice atomowe. Amerykańskie wschodnie wybrzeże mogło być w każdej chwili zaatakowane. Wydaje się, że Rosjanie tym samym chcieli zwiększyć swoją zdolność do zadania pierwszego uderzenia nuklearnego.

Do połowy lat 50-tych XX wieku ZSRR przegrywał wyścig zbrojeń atomowych. Jednak w 1957 roku przeprowadził udaną próbę rakiety międzykontynentalnej oraz wystrzelił w kosmos Sputnika. W ciągu kilku lat ZSRR na tyle przyspieszył rozwój swojego arsenału nuklearnego, że już w 1959 roku uzyskał przewagę w liczbie międzykontynentalnych rakiet balistycznych. Argument o słabości militarnej USA stał się istotnym elementem kampanii prezydenckiej J. F. Kennedy’ego. Postulował on zlikwidowanie tak zwanej „luki rakietowej” (missile gap) pomiędzy ZSRR a USA. Rozpoczął rozbudowę sił ofensywnych. W 1961 roku USA znowu zdobyły przewagę.

24 października 1962 roku rozpoczęła się amerykańska blokada Kuby, która miała uniemożliwić dalsze transportowanie rakiet i innego uzbrojenia z ZSRR na wyspę. Nikita Chruszczow zapowiedział, że jakakolwiek interwencja spotka się ze stosowną odpowiedzią ze strony Rosjan. Dzień później zatrzymano pierwsze okręty. Chruszczow postanowił się wycofać. Doszło do zawarcia porozumienia, na mocy którego Kuba miała nie być celem ataku amerykańskiego, USA zobowiązały się do wycofania swoich rakiet z terytorium Turcji. Z kolei ZSRR miał zlikwidować swoje pociski na Kubie. Stało się to do listopada 1962 roku. Jednak wyścig zbrojeń był kontynuowany i przybrał na sile.


Opracował Tomasz Kuniński