ETYKA W PSYCHIATRII

ETYKA W PSYCHIATRII - Przeglądy aktów prawnych

Mental health financing. WHO mental health policy and service guidance package module 4.

Światowa Organizacja Zdrowia wydała serię przewodników dotyczących zdrowia psychicznego. Poniżej opisany zostanie czwarty w kolejności moduł, który jest poświęcony kwestiom finansowania systemu zdrowia psychicznego.

We wstępie autorzy podkreślają konieczność efektywnego finansowania systemu ochrony zdrowia psychicznego. Opisane zostają poszczególne kroki mające na celu zapewnienie skutecznego finansowania systemu ochrony zdrowia psychicznego. Są to m.in.:

1. analiza ogólnej sytuacji finansowania ochrony zdrowia,

2. ustalenie dostępnych zasobów systemu ochrony zdrowia psychicznego i możliwości ich wykorzystania,

3. opracowanie pakietu zasobów potrzebnych do skutecznego działania systemu ochrony zdrowia psychicznego,

4. rozwój finansowania infrastruktury usług w zakresie zdrowia psychicznego oraz

5. traktowanie finansowania jako narzędzia do zmiany istniejącego systemu ochrony zdrowia psychicznego.

Następnie autorzy omawiają wyzwania związane z finansowaniem ochrony zdrowia psychicznego takie jak: dysproporcja w finansowaniu usług w zakresie zdrowia psychicznego pomiędzy państwami zamożnymi i ubogimi, brak dostępu do danych dotyczących finansowania ochrony zdrowia psychicznego w państwie, finansowanie usług w zakresie zdrowia psychicznego w ramach finansowania całego systemu opieki zdrowotnej, różne etapy rozwoju finansowania ochrony zdrowia psychicznego w zależności od kraju oraz przeznaczanie znacznej ilości zasobów na finansowanie usług leczniczych zamiast profilaktycznych. Potem autorzy opisują kwestie, które powinny być wzięte pod uwagę przy planowaniu finansowania usług z zakresu zdrowia psychicznego.

W dalszej części modułu zostaje rozwinięte zagadnienie poszczególnych kroków efektywnego finansowania systemu ochrony zdrowia psychicznego. Autorzy podkreślają, iż osoby cierpiące na choroby psychiczne często są ubogie. W związku z nienajlepszym statusem finansowym, osoby te mogą mieć trudności z zapłaceniem za własne leczenie, dlatego kwestia prywatnego finansowania opieki zdrowotnej nie wydaje się być trafnym pomysłem. Autorzy wyraźnie opowiadają się za obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym lub finansowaniem służby zdrowia z budżetu państwa. Następnie wymienione zostają zasady wydajnego systemy ochrony zdrowia psychicznego: po pierwsze, powinien chronić ludzi przed nadmiernym ryzykiem finansowym (przykładowo: możliwa niewypłacalność w przypadku konieczności leczenia przewlekłej choroby psychicznej), po drugie, osoby zdrowe i zamożne powinny być zaangażowane w finansowanie leczenia osób chorych.

Kolejne zagadnienie koncentruje się na potrzebie analizy przyczyn niedostatecznego finansowania systemu zdrowia psychicznego. Wśród przykładowych przyczyn niedofinansowania wymieniona zostaje m.in. niekorzystna sytuacja gospodarcza danego kraju, a także niewystarczająca wiedza zdrowych obywateli na temat problemów osób chorych psychicznie oraz przekonanie, iż finansowanie ochrony zdrowia psychicznego nie jest korzystne dla społeczeństwa. Położony zostaje nacisk na pozarządowe możliwości finansowania systemu opieki zdrowia psychicznego (np. a mental health innovation fund).

Dalej pojawia się zagadnienie odrębnego budżetu dla usług systemu zdrowia psychicznego. Za istnieniem odrębnego budżetu przemawia argument, iż powstałe w ten sposób nowe zasoby, które staną się dostępne dla systemu ochrony zdrowia psychicznego, mogą być ukierunkowane na realizację polityki tego systemu, podczas gdy finansowanie ochrony zdrowia psychicznego z budżetu przeznaczonego dla wszystkich sektorów medycznych, najczęściej skutkuje niedofinansowaniem sektora zdrowia psychicznego. Uwidoczniona zostaje istotność finansowania nie tylko usług w zakresie zdrowia psychicznego, ale również nowych metod leczenia oraz szkoleń dla osób sprawujących opiekę nad pacjentami (lekarzy, psychologów, pielęgniarek itd.).

W dalszych częściach modułu autorzy m.in. rozpatrują kwestię efektywności systemu finansowania sektora zdrowia psychicznego wyodrębniając czynniki, od których ta efektywność zależy (np. rozwój infrastruktury informatycznej, która zapewnia dostęp do danych dotyczących epidemiologii konkretnych chorób czy implementowanie standardów zarządzania i finansowania stosowanych w sektorze biznesowym).

Ostatnie uwagi dotyczące zagadnienia efektywnego finansowania systemu ochrony zdrowia psychicznego stanowią przestrogę przed możliwością niedofinansowania tego systemu, m.in. z powodu przekonania, iż wydatki na zdrowie psychiczne obywateli nie są potrzebą priorytetową, gdyż ważniejsze jest leczenie chorób somatycznych.

W końcowej części modułu zostają wymienione czynniki, które mogą utrudniać efektywne finansowanie systemu ochrony zdrowia psychicznego: (a) konieczność udowadniania efektywności usług z zakresu zdrowia psychicznego, (b) długoterminowość niektórych rodzajów zaburzeń psychicznych, (c) brak danych dotyczących finansowanie systemu ochrony zdrowia psychicznego w państwie, oraz (d)problem redystrybucji istniejących zasobów na potrzeby usług z zakresu zdrowia psychicznego.