POLSKI  ENGLISH

ETYKA W PSYCHIATRII - Przeglądy aktów prawnych
Aspekty prawne

Prawa o zasięgu światowym

Investing in mental health (WHO)


Główny cel dokumentu stanowi przedstawienie argumentów przemawiających za zwiększeniem funduszy przekazywanych na ochronę systemu zdrowia psychicznego. Pierwsza, przeważająca część dokumentu, zawiera owe argumentu, podczas gdy druga, końcowa część, opisuje Mental Health Global Action Programme (mhGAP), program stworzony przez WHO z myślą o podnoszeniu jakości życia osób chorujących psychicznie.

Na początku dokumentu omówiona zostaje definicja zdrowia psychicznego przyjęta przez Światową Organizację Zdrowia, mówiąca, iż zdrowie psychiczne jest pojęciem zawierającym z sobie subiektywne poczucie dobrostanu, postrzeganie własnej skuteczności, poczucie autonomii, kompetencji oraz zdolność uświadamiania sobie własnego potencjału intelektualnego i zasobów psychicznych. Następnie autorzy ukazują obecną sytuację osób cierpiących na choroby psychiczne: doświadczenia związane ze stygmatyzacją społeczną, brak szacunku i przedmiotowe traktowanie w szpitalach psychiatrycznych czy przekonanie społeczeństwa i rządu, że finansowanie ochrony zdrowia psychicznego jest nieopłacalne w stosunku do np. finansowania leczenia chorób somatycznych. Opisana zostaje również sytuacja rodzin osób cierpiących na chorobę psychiczną (zapewnienie utrzymania i leczenia, często przewlekle chorego członka rodziny). Następnie poruszone zostają konsekwencje ekonomiczne zachorowania na chorobę psychiczną – od zagadnienia udzielania częstych urlopów zdrowotnych (które przekładają się na stan gospodarki danego kraju), aż po kwestię stopniowego popadania w ubóstwo osób chorych i ich rodzin. Autorzy zwracają również uwagę na niechęć pracodawców do zatrudniania osób chorych psychicznie, w związku z czym jeszcze bardziej pogłębia się ich i tak już trudna sytuacja finansowa.

W dokumencie znaleźć można także argumenty przemawiająca za koniecznością istnienia programów prewencyjnych i profilaktycznych dotyczących zdrowia psychicznego. Przykładowo: odpowiednio skonstruowany i wdrożony już w okresie szkolnym program radzenia sobie z negatywnymi emocjami i stresem, pozwoli na znaczne zmniejszenie liczby osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych w dorosłości.

Autorzy dokumentu podkreślają, iż zaburzenia psychiczne, neurologiczne oraz związane z substancjami psychoaktywnymi występują powszechnie we wszystkich regionach świata i obejmują każdą grupę wiekową, jednak większość ludzi (75% populacji wg szacunków WHO) nie ma dostępu do odpowiedniego leczenia. By zmienić ten stan rzeczy Światowa Organizacja Zdrowia stworzyła Mental Health Global Action Programme (mhGAP). Jego głównym celem jest wdrożenie różnorodnych strategii i interwencji, które przyczynią się do poprawy jakości zdrowia psychicznego obywateli w krajach o niskim i średnim statusie społeczno-ekonomicznym poprzez m.in. dostęp do lepszej opieki zdrowotnej. W ramach programu WHO tworzy kampanie mające na celu podniesienie jakości zdrowia psychicznego ludzi na całym świecie (np. kampanie na rzecz zapobiegania samobójstwom spowodowanym przez zaburzenia psychiczne) oraz projekty skierowane na poprawę radzenia sobie obywateli z depresją, schizofrenią, zaburzeniami powstałymi w oparciu o nadużywanie alkoholu i narkotyków, epilepsją oraz innymi zaburzeniami neurologicznymi.