ETYKA W PSYCHIATRII

ETYKA W PSYCHIATRII - Przeglądy aktów prawnych

Impact of economic crisis on mental health

Dokument ma na celu przedstawienie skutków ostatniego światowego kryzysu gospodarczego dla zdrowia psychicznego ludzi i systemu ochrony zdrowia psychicznego.

W dwóch początkowych rozdziałach autorzy wyliczają czynniki związane z kryzysem ekonomicznym, które mogą wpływać na pogorszenie stanu zdrowia psychicznego obywateli. Wśród tych czynników znaleźć można m.in. utratę pracę (prowadzi to do ubóstwa) czy brak poczucia bezpieczeństwa własnej egzystencji spowodowany niskimi zarobkami. Podkreślone zostaje, iż posiadanie pracy oraz pewność zatrudnienia, a także świadczenia socjalne dla pracowników, przyczyniają się do poczucia bezpieczeństwa, niskiego poziomu stresu, a tym samym do dobrostanu psychicznego. Autorzy dodają, iż efekty kryzysu takie jak m.in. wymieniona wyżej utrata pracy, często prowadzą do zwiększonej zapadalności na depresję, które to zaburzenie może być przyczyną uzależnienia od alkoholu oraz prób samobójczych – spowodowanych ubóstwem lub właśnie nadużywaniem alkoholu.

W broszurze znaleźć można również odwołanie do podstaw zdrowia psychicznego, takich jak dobra opieka prenatalna (np. abstynencja alkoholowa kobiet w ciąży) czy uczestniczenia w zajęciach z promocji zdrowia w szkole. Autorzy podsumowują, że zarówno promocją zdrowia psychicznego, jak i leczeniem zaburzeń, powinno zająć się państwo. Niestety w czasach kryzysu gospodarczego fundusze przeznaczone na te cele są ograniczane lub przenoszone do innych sektorów.

W rozdziale trzecim zwrócona zostaje uwaga na fakt, iż skutki kryzysu gospodarczego odczuwają osoby o niskich dochodach, posiadające kredyty i zadłużone. Kryzys jest dla nich równoznaczny z życiem na granicy ubóstwa. Z kolei bieda wpływa na życie ich potomstwa – powoduje poznawcze, emocjonalne i fizyczne deficyty w rozwoju dziecka.

Pomimo negatywnych skutków kryzysu podkreślone zostaje, iż nie we wszystkich krajach recesja gospodarcza doprowadziła do pogorszenia stanu zdrowia psychicznego obywateli. Podany zostaje przykład Finlandii i Szwecji – państwa te zastosowały stanowczą politykę wspierania popadających w ubóstwo obywateli oraz hamowania związanych z biedą nierówności w systemie zdrowia psychicznego. W oparciu o te przykłady autorzy kładą nacisk na odpowiednią reakcję państwa w zakresie polityki socjalnej i wpływ tej reakcji na zdrowie (nie tylko psychiczne) obywateli. Wyniki badań wskazują działania, na których należy skoncentrować uwagę, aby negatywny wpływ kryzysu ekonomicznego na zdrowie obywateli był jak najmniejszy: (a) aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych, (b) wsparcie socjalne dla rodzin, (c) kontrola cen i dostępności napojów alkoholowych, (d) wsparcie dla osób o podwyższonym ryzyku zachorowania na chorobę psychiczną oraz (e) wdrażanie programów redukujących zadłużenie obywateli.

W przedostatnim rozdziale broszury zwrócona zostaje uwaga, iż w czasie kryzysu gospodarczego finansowanie systemu ochrony zdrowia psychicznego zmniejsza się lub pieniądze zostają przekazane innym sektorom. Według autorów dzieje się tak z następujących powodów:

• po pierwsze, osoby chore psychiczne wciąż są stygmatyzowane społecznie, a finansowanie ich leczenia jest spostrzegane jako nieopłacalne (np. w porównaniu z finansowaniem leczenia chorób somatycznych);

• po drugie, ekonomiczne następstwa chorób psychicznych nie są dostatecznie podkreślane w ramach kampanii społecznych. Tymczasem, zdaniem autorów, warto inwestować w promocję zdrowia psychicznego, gdyż istnieje korelacja pomiędzy liczbą obywateli chorujących na zaburzenia psychiczne a sytuacją gospodarczą kraju (np. częstsze korzystanie z urlopów zdrowotnych).

Następnie autorzy podkreślają, iż inwestowanie w ochronę zdrowia musi dotyczyć nie tylko leczenia, ale także finansowania badań, nowych procedur medycznych czy szkoleń dla personelu. Ważny jest również dostęp do ubezpieczenia zdrowotnego w dobie kryzysu gospodarczego. Obywatele powinni być objęci ubezpieczeniem, które w razie np. znacznego zmniejszenia dochodów z powodu zachorowania na chorobę psychiczną, pozwoli im na opłacenie ewentualnego leczenia.

W podsumowania autorzy ponownie podkreślają konieczność zapewnienia wystarczających funduszy na ochronę systemu zdrowia psychicznego, jak również nieodzowność tworzenia programów wspierających rodziny osób chorujących psychicznie, zmniejszających zapadalność na uzależnienia od alkoholu czy przeciwdziałających podejmowaniu prób samobójczych przez obywateli.