ETYKA W PSYCHIATRII

ETYKA W PSYCHIATRII - Przeglądy aktów prawnych

United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities (UNCRDP)

Konwencja Praw Osób Niepełnosprawnych została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2006 r. Polska podpisała konwencję 30 marca 2007 r.

Terminem „osoba niepełnosprawna” (art. 1) objęte zostały osoby, które doświadczają długotrwale obniżonej sprawności fizycznej, umysłowej, intelektualnej lub w zakresie zmysłów. Cel konwencji (art. 1) stanowi popieranie, ochrona i zapewnienie osobom niepełnosprawnym całkowitego i równego dostępu do praw człowieka i podstawowych wolności. Autorzy dokumentu przypominają, iż w obszarze praw człowieka osobom niepełnosprawnym przysługują prawa nie mniejsze niż osobom pełnosprawnym – są to więc m.in. takie prawa jak: prawo do godności, równouprawnienia, swobodnego poruszania się, prawo do pracy i edukacji, prawo do udziału w życiu społecznym, równość wobec prawa itp.

Dokument zwraca uwagę na dyskryminację osób niepełnosprawnych w społeczeństwie (tzw. dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność). W związku z tym autorzy konwencji nakładają na każdego człowieka obowiązek zwalczania stereotypów i uprzedzeń wobec osób niepełnosprawnych. Podkreślona zostaje również konieczność tworzenia i wspierania kampanii społecznych mających na celu zwiększenie tolerancji wobec osób niepełnosprawnych (art. 8).

Uznając prawo do autonomii i samostanowienia osób niepełnosprawnych, konwencja podkreśla zakaz samowolnej lub bezprawnej ingerencji w życie prywatne i rodzinne osób niepełnosprawnych, ich korespondencję oraz innego typu komunikację, a także zakaz bezprawnego naruszania reputacji osoby niepełnosprawnej, jak również ochronę danych osobowych (art. 22).

Konwencja nakłada na państwa członkowskie m.in. przyjęcie regulacji prawnych w celu wdrożenia praw uznanych w konwencji, a także finansowanie badań oraz zwiększanie dostępu do nowych technologii. Autorzy podkreślają konieczność współpracy i konsultacji z osobami niepełnosprawnymi (w tym z reprezentującymi je organizacjami) przy tworzeniu i wdrażaniu ustawodawstwa i polityki na rzecz implementacji postanowień konwencji.