ETYKA W PSYCHIATRII

ETYKA W PSYCHIATRII - Przeglądy aktów prawnych

Quality Improvement of Mental Health (WHO)

Dokument WHO ma na celu polepszenie systemu ochrony zdrowia psychicznego. Skierowany jest do wszystkich państw świata: tych, które dopiero wdrażają politykę jakości usług systemu zdrowia psychicznego, tych, które chcą podjąć dalsze kroki w polepszaniu jakości swojego systemu ochrony zdrowia psychicznego, jak i dla tych, których poziom jakości systemu zdrowia psychicznego jest wysoki i należy go utrzymać. Autorzy dokumentu proponują siedmioetapowy program wdrażania i polepszania jakości usług systemu opieki psychiatrycznej.

Podczas pierwszego etapu desydenci państw powinni zrozumieć, jak ważna jest jakość systemu zdrowia psychicznego, a następnie podjąć pierwsze kroki na drodze zaimplementowania polityki jakości. W tym celu osoby odpowiedzialne za wdrażanie polityki jakości do systemu opieki zdrowia psychicznego powinny przeprowadzić konsultacje społeczne oraz rozwinąć kontakty z organizacjami, których głos może wpłynąć na ulepszenie polityki jakości (np. instytucjami naukowymi zajmujący się systemem ochrony zdrowia psychicznego). Krok pierwszy obejmuje również promowanie ustawodawstwa popierającego politykę jakości, finansowanie działań w obszarze zdrowia psychicznego, które są wartościowe i oparte na wiedzy naukowej (evidence based-practice). W opisie pierwszego etapu znaleźć można także dziesięć zasad uznanych za podstawowe dla każdego specjalisty działającego w obrębie systemu zdrowia psychicznego (lekarza, psychologa, pielęgniarki itp.): 1. Promocja zdrowia psychicznego i profilaktyka chorób psychicznych, 2. Pełny i nieograniczony dostęp do usług opieki psychiatrycznej dla każdego, 3. Diagnozowanie zdrowia psychicznego zgodnie z międzynarodowymi standardami, 4. Zasada najmniej restrykcyjnego leczenia, 5. Prawo do samostanowienia, 6. Prawo do uzyskania pomocy w sytuacji niepewności własnych decyzji, 7. Dostępność procedur odwoławczych, 8. Gdy podejmowane są decyzje wpływające na autonomię, prawo do okresowego sprawdzenia, czy osoba jest już w stanie stanowić o sobie, 9. Prawo do posiadania przez chorego osoby, która zajmie się jego sprawami, np. w przypadku jego czasowego ubezwłasnowolnienia, 10. Szacunek dla praworządności.

Etap drugi to stworzenie zestawu wskaźników, na podstawie których będzie można mierzyć jakoś systemu zdrowia psychicznego. Kraje wprowadzające politykę jakości mogą samodzielne zaprojektować taki wskaźnik lub skorzystać z gotowych wskaźników WHO.

Kolejne etapy obejmują: (etap 3) ustanowienie procedur akredytacyjnych, które będą dbały o utrzymanie jakości systemu opieki zdrowia psychicznego; (etap 4) podkreślenie potrzeby kontrolowania usług opieki psychiatrycznej; (etap 5) monitorowanie usług systemu zdrowia psychicznego (działanie to jest warunkiem koniecznym do utrzymania polityki jakości, ale nie wystarczającym – ważne jest również stałe podnoszenie efektywności procedur medycznych i jakości relacji terapeutycznych). Etap szósty, następujący po analizie wprowadzonych rozwiązań, może przynieść potrzebę zmian i reform, także takich jak przejście od systemu zinstytucjonalizowanej opieki psychiatrycznej do systemu opieki opartej na społecznościach lokalnych.

W końcowej części dokumentu omówione zostają możliwe bariery, na które mogą natknąć się dysydenci na wszystkich etapach implementowania polityki jakości w system opieki psychiatrycznej.