POLSKI  ENGLISH

ETYKA W BIOTECHNOLOGII - Kazusy
Lekarz, który zapomniał o EKG - komentarz

W podanym przykładzie co najmniej cztery czynniki niezwiązane z chorobą pacjentki przyczyniły się do zwiększenia prawdopodobieństwa wystąpienia błędu diagnostycznego:

1) brak bezpiecznej procedury postępowania z wydrukami EKG. Zdaniem komentatorów, paski elektrokardiogramów mogą się łatwo zawieruszyć, szczególnie w oddziałach o dużym ruchu. Położenie badania na innym, niż zazwyczaj miejscu może spowodować przeoczenie wyników.

2) Braki w koordynacji pracy zespołu terapeutycznego opiekującego się pacjentką, w szczególności wadliwy nadzór nad lekarzem o małym stażu pracy i doświadczeniu zawodowym. Oba wymienione czynniki są przykładem błędu organizacyjnego sprzyjającego zdarzeniom niepożądanym, których można uniknąć poprawiając organizację funkcjonowania zakładu leczniczego.

3) Trzecim czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo niewłaściwej diagnozy były trudności w porozumieniu się z chorą wynikające z jej kalectwa. Nieprawidłowości procesu komunikowania się lekarzy między sobą, personelem pomocniczym i pacjentami są jedną z istotnych przyczyn jatropatogenii klinicznej [1]. Upośledzenie pacjentki mogło wzmocnić ryzyko związane z wadami komunikacji lekarz-pacjent. Szef zespołu opiekującego się głuchoniemą chorą powinien wziąć pod uwagę taką okoliczność i staranniej niż zwykle kontrolować proces diagnozowania schorzenia.

4) Czwarty czynnik ma charakter psychologiczny i powiązany jest z podeszłym wiekiem pacjentki. Być może, jak zasugerowało dwoje komentatorów – klinicysta i etyk – nasze nastawienie, a zapewne i nastawienie zespołu opiekującego się chorą do analizowanego przypadku byłoby inne, bardziej rygorystyczne, gdyby zmarła była „ekonomicznie produktywną młodą matką trojga dzieci”. Być może zbyt pochopnie i nieostrożnie przyjęto niewypowiedziane założenie o gotowości do śmierci starszej już pani.

Źródło: Kazimierz Szewczyk, Bioetyka, Państwowe Wydawnictwo PWN, Warszawa 2009.

[1] K. Gibiński, Jatrogenia i wadliwy kontakt z pacjentem jako przyczyny odrzucania medycyny naukowej, „Polskie Archiwum Medycyny Wewnętrznej”, 1991, t. 85, s. 90 i n.