ETYKA W PSYCHOLOGII

ETYKA W PSYCHOLOGII - Kazusy

John Watson i jego asystentka Rosalie Raynor zaprojektowali eksperyment mający na celu sprawdzenie hipotezy mówiącej, że ludzkie emocje są uwarunkowane przez wcześniejsze doświadczenia. Badanie zostało przeprowadzone na kilkumiesięcznym synku pielęgniarki, Albercie. W pierwszej fazie eksperymentu badacze przeprowadzili wstępne analizy. 9-miesięcznego Albertowi pokazywali różne zwierzęta oraz przedmioty takie jak biały szczur, królik, pies, małpa, maska z włosami i bez, włóczka wełny czy żarząca się gazeta. Żaden z tych obiektów nie wywołał reakcji strachu u dziecka – raczej Albert przyglądał się przedmiotom, a nawet wyciągał rękę w ich kierunku, jakby chciał je chwycić i się nimi pobawić. Badacze uznali je więc za bodźce neutralne. Następnie chcieli sprawdzić, czy uda im się wywołać strach u dziecka przy pomocy nagłego, głośnego dźwięku. Do celu tego wykorzystano uderzenie młotkiem w stalowy pręt wiszący za plecami dziecka. Albert przestraszył się odgłosu, przewrócił się i zaczął płakać. Te wstępne obserwacje pozwoliły badaczom na sformułowanie czterech pytań: 1. Czy można uwarunkować strach przed np. białym szczurem poprzez pokazywanie go dziecku i jednoczesne prezentowanie głośnego dźwięku?, 2. Czy, jeżeli powyższa reakcja zostanie ustabilizowana, można rozszerzyć strach na obiekty podobne do białego szczura?, 3. Ile czasu potrzeba na wywołanie reakcji strachu oraz rozszerzenie jej na inne obiekty?, 4. Jakie techniki pomogą odwarunkować dziecko?

Watson i Raynor przez parę kolejnych dni pokazywali Albertowi białego szczura, jednocześnie prezentując nieprzyjemny bodziec dźwiękowy. Początkowo neutralna reakcja na zwierzę zamieniła się z strach okazywany poprzez krzyk, płacz oraz próby ucieczki od zwierzęcia. Kiedy badacze uznali, że reakcja jest ustabilizowana, zaczęli pokazywać dziecku obiekty podobne do pierwotnego: białego królika, płaszcz z białego futra, włóczkę białej wełny itp. Udało się rozszerzyć reakcję strachu u Alberta na obiekty podobne w wyglądzie do białego szczura.

Eksperymentatorzy nie zdołali odwarunkować reakcji strachu u Alberta, gdyż jego matka zabrała go ze szpitala. Nie mogli również kontynuować badań w celu sprawdzenia jak długo utrzyma się uwarunkowana reakcja.

Opracowano na podstawie: Watson, J.B., Raynor, R. (1920). Conditioned emotional responses. Journal of Experimental Psychology, 3, 1-14. Dostęp: Classics in the History of Psychology.

Oryginalny tekst: Watson, J.B., Raynor, R. (1920). Conditioned emotional responses. Journal of Experimental Psychology, 3, 1-14. Dostęp: Classics in the History of Psychology.