BIOETYKA / WPROWADZENIE

BIOETYKA / WPROWADZENIE - Przeglądy aktów prawnych

DYREKTYWA Rady UE w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (propozycja) – 2008

Uzasadnienie dyrektywy (s. 5)

Ocena skutków (badań zleconych i wykorzystanych przez KE)

W sprawozdaniu z oceny skutków zbadano występowanie dyskryminacji poza rynkiem pracy. Stwierdzono w nim, że o ile niedyskryminacja jest uważana za jedną z podstawowych wartości UE, to w praktyce poziom ochrony prawnej zabezpieczającej te wartości różni się w zależności od państwa członkowskiego i w zależności od przyczyny dyskryminacji. Wskutek tego osoby zagrożone dyskryminacją często w mniejszym stopniu są w stanie w pełni uczestniczyć w życiu społecznym i gospodarczym, co ma szkodliwe skutki zarówno dla takich osób, jak i dla całego społeczeństwa.

W sprawozdaniu określono trzy cele, które powinna spełnić każda ewentualna inicjatywa:

• zwiększyć ochronę przed dyskryminacją;
• zagwarantować pewność prawną podmiotom gospodarczym i potencjalnym ofiarom we wszystkich państwach członkowskich;
• wzmacniać integrację społeczną i sprzyjać pełnemu uczestnictwu wszystkich grup osób w życiu społecznym i gospodarczym.

Dyrektywa

Artykuł 1

Cel

Niniejsza dyrektywa ustanawia ramy dla walki z dyskryminacją ze względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, co ma zapewnić wprowadzenie w życie w państwach członkowskich zasady równego traktowania w obszarach innych niż zatrudnienie i praca.

Artykuł 2

Pojęcie dyskryminacji

1. Dla celów niniejszej dyrektywy „zasada równego traktowania” oznacza brak jakichkolwiek form dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej z przyczyn, o których mowa w art. 1.

2. Dla celów ust. 1:

a) dyskryminacja bezpośrednia występuje w przypadku, gdy daną osobę traktuje się mniej przychylnie, niż traktuje się, traktowano lub traktowano by inną osobę w porównywalnej sytuacji, z jakiejkolwiek przyczyny, o której mowa w art. 1;

b) dyskryminacja pośrednia ma miejsce w przypadku, gdy z pozoru neutralny przepis, kryterium lub praktyka może doprowadzić do szczególnej niekorzystnej sytuacji dla osób określonej religii lub światopoglądu, osób o określonej niepełnosprawności, w określonym wieku lub o określonej orientacji seksualnej, w stosunku do innych osób, chyba że taki przepis, kryterium lub praktyka są obiektywnie uzasadnione słusznym celem, a środki mające służyć ich osiągnięciu są właściwe i konieczne.

Artykuł 3

Zakres

1. W granicach kompetencji powierzonych Wspólnocie zakaz dyskryminacji stosuje się do wszystkich osób, zarówno sektora publicznego, jak i prywatnego, łącznie z instytucjami publicznymi, w odniesieniu do:

a) ochrony socjalnej, łącznie z zabezpieczeniem społecznym i opieką zdrowotną;

b) przywilejów socjalnych;

c) edukacji;

d) dostępu do towarów i innych usług powszechnie dostępnych, w tym mieszkań, oraz dostarczanie ich.

Artykuł 4

Równe traktowanie osób niepełnosprawnych

1. W celu zagwarantowania przestrzegania zasady równego traktowania osób niepełnosprawnych:

a) Środki konieczne dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu do ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji oraz dostępu do powszechnie dostępnych towarów i usług, w tym mieszkań i transportu, oraz ich dostarczania planowane są z wyprzedzeniem, łącznie z dokonaniem odpowiednich zmian lub modyfikacji. Środki takie nie powinny nakładać nieproporcjonalnych obciążeń, nie wymagają zasadniczych zmian w zakresie ochrony socjalnej, przywilejów socjalnych, opieki zdrowotnej, edukacji lub danych towarów i usług ani nie wymagają zapewnienia odpowiednich rozwiązań alternatywnych.

b) Bez uszczerbku dla obowiązku zapewnienia skutecznego, niedyskryminacyjnego dostępu i w zależności od potrzeby konkretnego przypadku zapewnia się racjonalne usprawnienia, chyba że wiązałoby się to z nieproporcjonalnym obciążeniem.

Artykuł 8

Ciężar dowodu

1. Zgodnie ze swoimi krajowymi systemami sądowymi państwa członkowskie podejmują niezbędne środki dla zapewnienia obowiązku udowodnienia przez stronę pozwaną, że nie wystąpiło naruszenie zakazu dyskryminacji, w przypadku, gdy osoby, które uważają się za pokrzywdzone na skutek nieprzestrzegania w stosunku do nich zasady równego traktowania, ustalą przed sądem lub innym właściwym organem fakty nasuwające przypuszczenie, że miała miejsce dyskryminacja bezpośrednia lub pośrednia.