BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA

BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA - Przeglądy aktów prawnych

Raport dotyczący standardów i norm dla opieki hospicyjnej i paliatywnej w Europie: część 1 – Zalecenia Europejskiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej (EAPC)2010

2.2. Najważniejsze zagadnienia dotyczące norm w opiece paliatywnej (s. 42)

• wspólne wartości i filozofia;
• poziomy opieki;
• grupy chorych;
• usługi i środowiska.

3.1. Opieka paliatywna (s. 44)

Opieka paliatywna jest aktywną, pełną opieką nad chorym, którego choroba nie odpowiada na leczenie. Kontrola bólu i innych objawów oraz problemów socjalnych, psychologicznych i duchowych jest nadrzędna. Opieka paliatywna jest interdyscyplinarna, a jej zakres obejmuje chorego, jego rodzinę i społeczność. W pewnym sensie opieka paliatywna ma za zadanie zapewnić najbardziej podstawową pomoc — to znaczy zaspokajać potrzeby chorego gdziekolwiek tego wymaga — w domu lub w szpitalu. Opieka paliatywna docenia jakość życia. Umieranie to normalne zjawisko, śmierci nie należy przyspieszać ani opóźniać. Opieka jest ustanowiona po to, by zapewnić najlepszą możliwą jakość życia aż do śmierci [12].(…) Opieka paliatywna zakłada podejście, które poprawia jakość życia chorych i ich rodzin przez odpowiadanie na problemy związane z zagrażającą życiu chorobą dzięki prewencji i uśmierzaniu cierpienia za pomocą wczesnego rozpoznawania, szczegółowej oceny i leczenia bólu oraz innych problemów, fizycznych, psychosocjalnych i duchowych. (…)

5. Poziomy opieki paliatywnej (s. 47- 48)

Opieka paliatywna może się odbywać na różnych poziomach. Powinno się zapewnić przynajmniej dwa z nich: opiekę paliatywną jako podejście i specjalistyczną opiekę paliatywną. Obecnie w większości dokumentów mówi się bowiem o dwóch poziomach opieki paliatywnej, odróżniając opiekę paliatywną jako podejście (a palliative care approach) od specjalistycznej opieki paliatywnej (specialist palliative care). Pierwsza z nich dotyczy środowiska, w którym na co dzień rzadko leczy się osoby wymagające tego rodzaju opieki. Natomiast specjalistyczna opieka paliatywna dotyczy zorganizowanych zespołów wyszkolonych lekarzy, pielęgniarek, pracowników socjalnych, osób duchownych i innych, których ocena jest niezbędna do zoptymalizowania jakości życia osób z zagrażającą życiu bądź przewlekłą, wycieńczającą chorobą. (…)

5.2. Podstawowa opieka paliatywna

Dwustopniowy system opieki paliatywnej można rozbudować dołączając kolejny, trzeci stopień — pierwszym byłoby korzystanie z ogólnych założeń opieki paliatywnej, drugim — podstawowa opieka paliatywna, a trzecim — specjalistyczna opieka paliatywna. Podstawowa opieka paliatywna jest sprawowana przez lekarzy rodzinnych i pielęgniarki rodzinne oraz specjalistów leczących osoby z chorobami zagrażającymi życiu, którzy mają wystarczającą wiedzę i umiejętności z zakresu podstawowej opieki paliatywnej. (…)

5.3. Specjalistyczna opieka paliatywna

Osoby z chorobą zagrażającą życiu i ich bliscy mogą mieć złożone potrzeby, wymagające opieki specjalistycznego zespołu. Specjalistyczna opieka paliatywna przede wszystkim powinna obejmować chorych ze złożonymi i skomplikowanymi potrzebami, wymagającymi wyższego poziomu edukacji, wyszkolonego zespołu i odpowiednich środków. (…)

Usługi specjalistycznej opieki paliatywnej wymagają pracy zespołowej, łącząc zespół składający się z osób o różnych zawodach z interdyscyplinarnym modelem pracy. Członkowie grupy muszą mieć wysokie kwalifikacje, a ich głównym celem zawodowym powinna być opieka paliatywna. Specjalistyczną opieką paliatywną powinny się zajmować osoby, które odbyły potwierdzone, specjalistyczne szkolenie. Członkowie grupy powinni wiedzieć, jak postępować w przypadku klinicznych problemów z zakresu rożnych dziedzin w celu zaspokojenia złożonych potrzeb chorego. Ich praca odzwierciedla duże zaangażowanie w opiekę nad osobami z zagrażającymi życiu lub przewlekłymi, wycieńczającymi chorobami oraz ich rodzinami. (…)

5.4. Wysoko wyspecjalizowane ośrodki

System opieki paliatywnej może uwzględnić również czwarty stopień, czyli istnienie wysoko wyspecjalizowanych ośrodków. Takie placówki powinny zapewniać specjalistyczną opiekę paliatywną w różnorodnych środowiskach, uwzględniając poradnię, oddział stacjonarny, opiekę domową i konsultacje, a także zapewnić zaplecze akademickie dla badań naukowych i edukacji. Nadal dyskutuje się na temat roli wyspecjalizowanych ośrodków; ich pozycja w kilkustopniowym modelu będzie zależeć od rezultatów tej dyskusji. Do grupy wysoko wyspecjalizowanych ośrodków powinny należeć placówki edukacyjne, ośrodki badań naukowych oraz rozpowszechniania i ustanawiania standardów i nowych metod.