POLSKI  ENGLISH

BIOETYKA / WPROWADZENIE - Kazusy
Kazus Tatiany Tarasoff - opis

Prosenjit Poddar, urodzony w Indiach członek kasty nietykalnych, przyjechał na studia do Stanów Zjednoczonych. Po przyjęciu na Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley zamieszkał w International House.

Jesienią 1968 roku na kursie ludowego tańca organizowanym w miejscu jego zamieszkania poznał studentkę Tatianę Tarasoff. Spotykali się na tańcach raz w tygodniu. Podczas sylwestra Tatiana pocałowała Prosenjita. Potraktował on ten koleżeński pocałunek jak znak zawiązania się między nimi poważnej relacji. Tatiana dowiedziawszy się o tym powiedziała mu o swoim związku z innym mężczyzną, nie dając żadnych nadziei na przyszłość.

Poddar odmowę koleżanki przypłacił poważnym kryzysem emocjonalnym objawiającym się, między innymi, zaniedbaniem studiów, niezbornością mowy i płaczliwością. Zwierzył się przyjacielowi ze swej miłości do dziewczyny i powziętym zamiarze zabicia Tatiany. Powiadomił go także o utracie samokontroli, a jego pogarszający się aż do lata 1969 roku stan zdrowia stanowił nie budzące wątpliwości potwierdzenie tej diagnozy.

W tym czasie Poddar spotykał się okazjonalnie z Tarasoff próbując dociec powodów braku jej miłości.

Tatiana na lato wyjechała do Brazylii. Po jej wyjeździe Prosenjit za namową przyjaciela zaczął szukać pomocy psychologicznej i w sierpniu przyjęto go do leczenia ambulatoryjnego w Szpitalu Uniwersyteckim. Opiekę nad pacjentem sprawował psycholog dr Lawrence Moor. Poddar zwierzył się mu z zamiaru zabicia Tatiany zaraz po jej przyjeździe z Brazylii.

20 sierpnia dr Moore osobiście powiadomił funkcjonariuszy kampusowej policji o groźbie wyrządzenia przez Poddara krzywdy samemu sobie lub innym osobom. W tym samym dniu Moore wysłał list do szefa kampusowej policji, Williama Bealla informujący go o tej groźbie i zawierający rozpoznanie choroby pacjenta (ostra i ciężka reakcja paranoidalno-schizofreniczna). Moor powiadomił policję, że podpisze 72 godzinną przymusową hospitalizację Poddara, jeżeli funkcjonariusze zdecydują się na jego zatrzymanie. Psychiatrzy dr Gold, który badał pacjenta tuż po jego zgłoszeniu się do szpitala, i dr Yandell przełożony Moora potwierdzili diagnozę wystawioną przez psychologa i potrzebę hospitalizacji pacjenta.

Policjanci aresztowali Poddara. Jednak po rozmowie z nim stwierdzili, że zachowuje się racjonalnie i uzyskawszy obietnicę trzymania się z daleka od Tatiany zwolnili go z aresztu.

Harvey Powelson, dyrektor oddziału psychiatrycznego Szpitala Uniwersyteckiego, dowiedziawszy się o liście dotyczącym hospitalizacji Poddara, zażądał od Bealla zwrotu pisma i polecił Moore’owi zniszczenie wszystkich jego kopii, a także notatek dotyczących historii choroby pacjenta. Zakazał również swojemu zespołowi podejmowania jakichkolwiek działań prowadzących do przymusowego umieszczenia chorego w szpitalu.

W październiku Tatiana wróciła z Brazylii. Przed jej powrotem Prosenjit nakłonił brata dziewczyny do wspólnego zamieszkania w jego mieszkaniu znajdującym się blisko domu Tatiany.

Pod koniec miesiąca Poddar poszedł do niej, aby porozmawiać. Dziewczyny nie było w domu, a jej matka kazała mu się wynosić. Prosenjit powrócił, tym razem uzbrojony w pistolet i nóż kuchenny. Tatiana była sama w domu i nie chciała z nim rozmawiać. Kiedy nalegał zaczęła krzyczeć. Poddar strzelił do niej z pistoletu. Tatiana wybiegła na podwórze i tam ją ugodził śmiertelnie nożem, po czym wrócił do domu i zawiadomił policję.

W pierwszym procesie sądowym przeprowadzonym bezpośrednio po morderstwie sprawcę uniewinniono z powodu choroby. W kolejnym uznano jego winę. Jednak Sąd Najwyższy Kalifornii zakwestionował wyrok. Poddarowi nakazano bezzwłocznie opuścić USA, co też uczynił i po powrocie do Indii najprawdopodobniej ożenił się z prawniczką.

Vitaly i Lydia Tarasoff, rodzice Tatiany, weszli na drogę sądową z oskarżeniem przeciwko władzom Uniwersytetu [1].

Kazimierz Szewczyk, Bioetyka, Państwowe Wydawnictwo PWN, Warszawa 2009.

[1] F. Buckner, M. Firestone, Where the Public Peril Begins: 25 Years After Tarasoff, “Journal of Legal Medicine”, 2000, nr 2;
http://cyber.law.harvard.edu/torts01/syllabus/readings/buckner.html