BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA

BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA - Kazusy

Pomiędzy marcem 1969 r. a majem 1970 r. Amerykanie prowadzili intensywne bombardowania wschodniej części Kambodży (patrz także kazus „Amerykańskie bombardowania Kambodży – 1965-1973”). Ich celem były ukryte bazy Vietcongu. W tym czasie Nixon prowadził tzw. politykę wietnamizacji. Miała ona w rezultacie doprowadzić do tego, by Południowy Wietnam był w stanie bronić się sam przed atakiem z Północy. Zaczęto wycofywać amerykańskie wojska z Południa, rozpoczęto przy tym także bombardowania Północy, by zapewnić bezpieczeństwo operacji i uniknąć ataku komunistów. Bombardowania terytorium Kambodży miały służyć tym samym celom.

Operację przeprowadzono w tajemnicy. Wiedziało o niej jedynie kilku najwyższych urzędników państwowych, w tym generał Creighton Abrams (dowódca sił amerykańskich w Wietnamie), sekretarz obrony Melvin Laird oraz Henry Kissinger, w tym czasie doradca prezydenta ds. bezpieczeństwa narodowego, od 1973 roku sekretarz stanu. Była ona sprzeczna z Rezolucją Tonkińską podjętą w 1964 roku przez Kongres USA na prośbę prezydenta Johnsona, która dawała mu wolną rękę na prowadzenie działań na terenach Wietnamu, ale nie całych Indochin.

Na początku maja 1969 roku William Beecher z New York Timesa ujawnił informacje o przeprowadzanych tajnych bombardowaniach w Kambodży. Nixon wraz z Kissingerem postanowili sami szukać przecieków i za plecami FBI kazali zamontować podsłuchy, by znaleźć winowajcę. Podsłuchiwano zarówno dziennikarzy jak i urzędników. Większość z podsłuchów założono bez jakiegokolwiek nakazu.

Dodatkowo, pod koniec kwietnia 1970 roku prezydent Nixon ogłosił w wystąpieniu telewizyjnym, że amerykańskie wojska weszły na teren Kambodży. Nixon obiecywał, że za jego prezydentury działania wojenne będą miał coraz mniejszy charakter. Doszło do ogromnych protestów. Znaczna część obywateli amerykańskich była zmęczona wojną w Wietnamie i z całą siła ją potępiała. W roku 1970, ledwo 30% obywateli uznawało, że interwencja w Wietnamie nie była błędem. Wyjątkowo silny sprzeciw pojawił się wśród społeczności studenckiej w całym kraju; demonstracje odbyły się w 89% uniwersytetów prywatnych i w 76% państwowych. 4 maja 1970 r. w demonstracji w Kent State University członek Gwardii Narodowej otworzył ogień do protestujących i osób przyglądających się wydarzeniu, raniąc 15 osób i zabijając 4.

W 1972 roku odbyły się przesłuchania Komisja Sił Zbrojnych Senatu Stanów Zjednoczonych. Na jaw wyszły nielegalne działania i inne nieprawidłowości. Ujawnienie operacji Menu postawiło „kluczowe pytania o dyscyplinę i uczciwość w wojsku, o cywilną kontrolę nad armią i o skuteczność działań Kongresu” [1]. Sprawa bombardowań Kambodży miała być jednym z powodów wszczęcia wobec Nixona procesu impeachmentu. Jak wiemy, liczne skandale, a wśród niech afera Watergate, zmusiły prezydenta do rezygnacji ze stanowiska.

Opracował Tomasz Kuniński

Źródła, literatura i internet:
• Cambodian Genocide Program, Yale University, http://www.yale.edu/cgp/us.html
• M.A. Genovese, The Nixon presidency. Power and Politics in Turbulent Times, Greenwood Press Westport, Connecticut London, 1990.
• Owen T., Kiernan B., Bombs Over Cambodia [w:] The Walrus, październik 2006.
• Shawcross W., Kissinger, Nixon and the Destruction of Cambodia, Simon and Schuster, 1979.
• Wielka historia świata, Oxford Educational, t. XXIX
• Encyclopedia Britannica
• Wikipedia
• Encarta