POLSKI  ENGLISH

BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA - Kazusy
Beal przeciwko Doe - opis

Frank S. BEAL i inni v. Ann DOE i inni.
Sygn. 432 U.S. 438, 97 S. Ct. 2366.
Wyrok z dnia 20 czerwca 1977 r.

OPIS OKOLICZNOŚCI SPRAWY

W tytule XIX Ustawy o Bezpieczeństwie Socjalnym ustanowiono program federalno-stanowy Medicaid. Zgodnie z treścią ustawy, z programu miały być finansowane zabiegi medyczne podpadające pod pięć różnych kategorii. Beneficjentami programu były osoby niezamożne. Władze stanowe zostały zobowiązane do wprowadzenia regulacji realizujących cele programu, chociaż nie zostały one zobowiązane do refundowania wszystkich typów zabiegów podpadających pod pięć kategorii wymienionych w ustawie. Odpowiednia regulacja w stanie Pensylwania nie przewidywała refundacji każdego zabiegu przerwania ciąży, a jedynie takiego, odnośnie do którego konieczność jego przeprowadzenia została stwierdzona przez lekarza. Kobietom, które w niniejszej sprawie były zainteresowane poddaniem się zabiegowi odmówiono finansowania, ponieważ w ich przypadku wykonanie aborcji nie było konieczne z medycznego punktu widzenia. Zaskarżyły one odpowiednie przepisy stanu Pensylwania do Sądu Okręgowego i uzyskały wyrok, zgodnie z którym przepisy te zostały uznane za niekonstytucyjne jako naruszające Czternastą Poprawkę do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, chociaż przepisy te zostały określone jako zgodne z Ustawą o Bezpieczeństwie Socjalnym. Orzekający wskutek wniesionego odwołania Sąd Apelacyjny był odmiennego zdania. Stwierdził bowiem, że regulacja stanowa sprzeczna jest z tytułem XIX ustawy. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, tytuł XIX ustawy zakazywał władzom stanowym odmawiania refundacji nieterapeutycznych zabiegów przerwania ciąży. Sprawa została ostatecznie rozpoznana przez Sąd Najwyższy.

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU

Sąd Najwyższy w opinii przygotowanej przez sędziego Powella stwierdził, co następuje:
1) Tytuł XIX Ustawy o Bezpieczeństwie Socjalnym przekazuje władzom stanowym duży zakres dyskrecjonalności, jeżeli chodzi o podjęcie decyzji o finansowaniu poszczególnych typów zabiegów medycznych.
2) W interesie władz publicznych jest zachęcanie kobiet do tego, by zdecydowały się na urodzenie dziecka. Dlatego też nie jest obowiązkiem władz ułatwianie kobietom wykonania zabiegu przerwania ciąży.

ZDANIA ODRĘBNE

Z opinią większości nie zgodził się sędzia Brennan. Jego zdaniem rację miał Sąd Apelacyjny, według którego Ustawa o Bezpieczeństwie Socjalnym nakłada na władze stanowe obowiązek wprowadzenia regulacji mającej na celu refundację również nieterapeutycznych zabiegów przerwania ciąży. Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego de facto zmusza kobiety uboższe do rodzenia dzieci, które nie urodziłyby się, gdyby status majątkowy tych kobiet był lepszy.

Zdanie odrębne zgłosił sędzia Marshall. W jego opinii, regulacje zachęcające ciężarne kobiety do rodzenia dzieci narzucają pewien moralny punkt widzenia, do czego władze publiczne nie są uprawnione.

Zdanie odrębne zgłosił również sędzia Blackmun. Jego zdaniem rozstrzygnięcie większości niweczy możliwość realizacji praw przyznanych kobietom w wyrokach Roe v. Wade oraz Doe v. Bolton. Podniósł on również, że wykonanie aborcji jest mniej kosztowne społecznie, niż urodzenie dziecka i następnie wychowywanie go. Dlatego też rozstrzygnięcie większości musi być ocenione jako nieracjonalne z punktu widzenia gospodarki środkami publicznymi.

Opis opracował Michał Araszkiewicz