POLSKI  ENGLISH

BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA - Kazusy
Przywilej terapeutyczny - komentarz

Historia Mary Lu Redmond zapoczątkowała istnienie przywileju terapeutycznego w relacji psychoterapeuta-klient. Po wielu apelacjach Sąd Najwyższy uznał, iż poczucie bezpieczeństwa klienta oraz zaufanie w relacji terapeutycznej jest niezbędne dla prawidłowego przebiegu psychoterapii (Koocher, Keith-Spiegel, 2008). Przywilej terapeutyczny gwarantuje klientowi, iż terapeuta nie ujawni informacji o nim oraz jego leczeniu w toku czynności procesowych. Przy czym określenie informacji, które zostaną poufne, zależy od pacjenta i w prawodawstwie amerykańskim kwestia ilości informacji oraz treści ujawnianej przez terapeutę sądowi wygląda odmienne w zależności od prawa stanowego.

Remley, Herlihy i Herlihy (1997) wymieniają konsekwencje decyzji Sądu Najwyższego dla relacji psychoterapeuta-klient. Po pierwsze, autorzy zwracają uwagę, iż przywilej terapeutyczny wyrasta z etycznej zasady ochrony prywatności klienta oraz zachowywania tajemnicy zawodowej. W ten sposób Sąd dostosował regulacje prawne do zasad etycznych, którymi psychoterapeuci kierują się w swojej codziennej pracy zawodowej. Jednocześnie podkreślają, że Sąd poprzez swoją decyzję nie tylko ochronił prywatny interes klientów psychoterapeutów, ale także wpłynął na interes publiczny, gdyż w sytuacji braku poczucia prywatności w gabinecie psychoterapeutycznym wielu ludzi cierpiących psychicznie mogłoby przestać zgłaszać się na terapię (podobny argument wysuwa Bersoff, krytykując nieabsolutny charakter tajemnicy zawodowej). Po drugie, autorzy zwracają uwagę na fakt, że Sąd nie wahał się rozszerzyć zakres przywileju na pracowników socjalnych oraz psychologów, zaliczając uprawiane przez nich zawody do obszaru specjalistów od zdrowia psychicznego. Jednakże dość szybko pojawiały się argumenty (por. np. Winnick, 1996) mówiące, że Sąd powinien był wziąć pod uwagę charakter wykonywanej pracy, a nie samo wykonywanie określonego zawodu. Po trzecie, Remley i współpracownicy zwracają uwagę, że Sąd odrzucił propozycje mówiące, iż przywilej terapeutyczny powinien być każdorazowo oceniany przez organy sprawiedliwości pod kątem słuszności jego zachowania. Sąd uznał, że zasada zachowywania poufności jest zbyt ważna i fundamentalna dla procesu psychoterapii, żeby za każdym razem sąd decydował, czy w danym przypadku mogą zostać ujawnione intymne informacje o kliencie czy nie.

Literatura cytowana:

• Koocher, G.P., Keith-Spiegel, P. (2008). Ethics in psychology and the mental health professions. Oxford: Oxford University Press [Privilege str. 195].

• Remley, T.P., Herlihy, B., Herlihy, S.B. (1997). The U.S. Supreme Court Decision in Jaffe v. Redmond: Implications for Counselors. Journal of Counseling & Development, Vol. 75, s. 213-218.

• Winnick, B. J. (1996). The psychotherapist-patient privilege: A therapeutic jurisprudence view. University of Miami Law Review, Vol. 50, s. 249-264.

Literatura rozszerzająca:

• DeBell, c., Jones, R.D. (1997). Privileged Communication at Last? An Overview of Joffee v. Redmond. Professional Psychology: Research and Practice, Vol. 2 (6), s. 559-566.

• Marsh, J.E. (2013). Empirical Support for the United States Supreme Court’s Protection of the Psychotherapist–Patient Privilege. Ethics & Behavior, 13(4), s. 385–400.

• Shuman, D.W., Foote, W. (1999). Jaffe v. Redmond's impact: After the Supreme Court's recognition of a psychotherapist–patient privilege. Professional Psychology: Research and Practice, Vol. 30(5), s. 479-487.

The Federal Psychotherapist-Patient Privilege (Jaffe v. Redmond, 518 U.S. 1). History, Documents, and Opinions.