BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA

BIOETYKA / ETYKA MEDYCZNA - Kazusy

Przywilej terapeutyczny w relacji psychoterapeuta-klient zabezpiecza poufność relacji terapeutycznej. Na jego mocy terapeuta nie ma obowiązku ujawniać sądowi żadnych informacji o kliencie oraz przebiegu procesu psychoterapeutycznego (Koocher, Keith-Spiegel, 2008). Jak słusznie argumentowało Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne podczas procesu Wetherhorn’a, charakter relacji psychoterapeutycznej sprawia, że wszelkie informacje przekazane dobrowolnie przez klienta podczas sesji terapeutycznej są chronione ze względu na przywilej terapeutyczny. W przeciwnym razie klient mógłby nie ufać terapeucie na tyle, aby omawiać z nim problemy, które są istotne z terapeutycznego punktu widzenia. Jak argumentują przeciwnicy obowiązku ostrzegania (duty to warn – por. np. Bersoff, 2009), wszelkie przepisy, które nakazują psychoterapeucie łamanie tajemnicy zawodowej, mają negatywny wpływ na poczucie bezpieczeństwa klienta w relacji terapeutycznej. Brak zaufania do psychoterapeuty może skutkować tym, że osoby z problemami psychicznymi nie będą zwracać się o pomoc do specjalistów, w związku z czym w danym społeczeństwie znacznie zwiększy się ilość osób cierpiących psychicznie. Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne argumentowało również, że przywilej terapeutyczny ma taką samą moc prawną w sytuacji psychoterapii dobrowolnej, jak i terapii zleconej przez sąd.

Psychoterapeuta prowadzący praktykę terapeutyczną na terenie Polski nie ma obowiązku udzielać odpowiedzi na pytania dotyczące jego klienta w sytuacji, gdy zwraca się do niego z taką prośbą adwokat, radca prawny czy policjant prowadzący dochodzenie. Terapeuta nie musi również stawić się w sądzie na prośbę stron w sprawie czy prośbę ich prawników. Sąd może zwolnić terapeutę z obowiązku zachowywania tajemnicy zawodowej podczas rozprawy dotyczącej sprawy karnej. W procesie cywilnym psychoterapeuta może odmówić składania zeznań dotyczących informacji objętych tajemnicą zawodową, na podstawie art. 261 § 2 Kodeksu Postępowania Cywilnego (Fiutak, Dąbrowski, 2012).

Literatura cytowana:

• Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (1984). Brief Filed: 10/83.

• Koocher, G.P., Keith-Spiegel, P. (2008). Ethics in psychology and the mental health professions. Oxford: Oxford University Press [Privilege str. 195].

• Bersoff, D. (2008). Ethical conflicts in psychology (4th edition) (red.), American Psychological Association, Washington, DC.

• Fiutak, A., Dąbrowski, J. (2012). Udzielanie pomocy terapeutycznej. Aspekty prawne. Warszawa: Wydawnictwo Difin.

Literatura rozszerzająca:

• Remley, T.P., Herlihy, B., Herlihy, S.B. (1997). The U.S. Supreme Court Decision in Jaffe v. Redmond: Implications for Counselors. Journal of Counseling & Development, Vol. 75, s. 213-218.

• Winnick, B. J. (1996). The psychotherapist-patient privilege: A therapeutic jurisprudence view. University of Miami Law Review, Vol. 50, s. 249-264.

• DeBell, C., Jones, R.D. (1997). Privileged Communication at Last? An Overview of Joffee v. Redmond. Professional Psychology: Research and Practice, Vol. 2 (6), s. 559-566.

• Marsh, J.E. (2013). Empirical Support for the United States Supreme Court’s Protection of the Psychotherapist–Patient Privilege. Ethics & Behavior, 13(4), s. 385-400.